Metabolisme Enzim

Metabolisme enzim, metabolizma besinlerin vücutta çeşitli değişikliklere uğramasına denir. Yeyip içtiklerimizin, vücudumuzda farklı şekillere ayrılıp çözülmeye başlaması ve bunlardan faydalanmaya başlamamız, sonunda kalan atıkların dışarıya atılması hep birer metabolizmanın yaptığı işlevlerdir. İnsanlarda olduğu gibi hem hayvanlarda hem de bitkilerde metabolizma hayatın temel taşıdır. Nitekim organlarımızı bir makineye benzetirsek metabolizma bu makinelerin işlediği maddelerin yoğrulup hal-hamur edilmesi diyebiliriz. Metabolizlamın sindirim ve hareket esnasında çalışmaları artar; dinlenirken azalır. Ayrıca iç tiroit denilen iç salgı bezinin aşırı çalışması metabolizmayı hızlandırırken, eksik çalışması ise metabolizmayı azaltır. Metabolizmadaki bu gibi duraksamalar bazı hastalıkların tanınmasına yarayan bir belirti olabilir. Bu metabolizmanın yaptığı aksaklıkları vücut sıcaklığının ölçülmesiyle anlayabiliriz. Metabolizma hızını etkileyen faktörleri genetik yapı, yaş, cinsiyet, diyet, hastalıklar, karbonhidratlar ve sıcaklık olmak üzere sıralayabiliriz.

Besinlerin çeşitlerine göre, matabolizma faaliyetleri de çeşitlilik gösterir. Başlıcalarını gözden geçirelim:

• Karbonhidrat Metabolizması: Şekerli, nişastalı maddeler henüz ağızdan başlayarak, sindirim mayalarının göreviyle değişmeye uğrarlar. Glikoz denilen basit şekere sonunda dönüşerek, ince bağırsaktan ufak kan damarlarına, oradan da karaciğere giderler. Karaciğer şekerin fazlasını özel bir nişastaya çevirerek saklar ve vücudun ihtiyacı oldukça azar azar kana vererek beslenmeyi sağlıyor. Ayrıca bir kısım şekeri kaslar da depo etmekedir. Vücut kendisine gereken gücün bir kısmını karbonhidratların yanmasından elde eder. Bu yanma sonunda karbonhidrat gibi, su gibi birtakım atıklar ortaya çıkar ki bunlar da dışarı atılır. Karbonhidrat metabolizmasını pankreas denilen iç salgı bezinin hormonu insülin sayesinde düzenlenir. Bu hormonlar olmaması ile şeker metabolizması bozulabilir. Çünkü insülin kaslarda ve karaciğerde fazla şekeri depo edebilmelerini sağlar. Bu düzenin bozulmasından şeker hastalığı ortaya çıkar.
• Protein Metabolizması: Proteinli besinler mide, pankreas, bağırsak bağırsak mayalarıyla aminoasite çevrilir, fazla türlü değişikliklerle glikoz (Üzüm şekeri) olur, vücut bundan ayrıca faydalanabilmektedir. Proteinli besinlerin metabolizması sonunda ürik, asit ve amonyak gibi işe yaramaz maddeler de gene vücuttan dışarı atılır.
• Yağ Metabolizması: Pankreas bezi mayalarının etkisi yağlı besinleri gliserin sabun haline getirir. Bunlar bağırsaklardan damarlara geçerek vücuda yayılır, dokularda güç sıcaklık doğururlar.